Dzieje fortyfikacji krakowskich sięgają okresu przedhistorycznego.
Badania archeologów i historyków wydobywają obecnie na światło dzienne relikty drewniano - ziemnych umocnień Wawelu i przyzamkowych osad, od chwili lokacji miasta w 1257 roku połączonych faktycznie w urbanistyczną i funkcjonalną całość.
Do chwili obecnej trwają tylko fragmenty, choć znaczne, średniowiecznych murów miejskich i zamkowych, w różnych pozostałościach reprezentowane są umocnienia nowożytne z różnych etapów dziejów miasta - królewskiej stolicy.
Ostatni akt dziejów Rzeczypospolitej Obojga Narodów pozostawił trwały ślad w postaci kleszczowego frontu murów obronnych Wawelu, choć znikły polowe umocnienia Tadeusza Kościuszki.
Potem nastąpiła ''noc zaborów''.
Po epoce napoleońskiej układ granic ustalił kongres wiedeński w 1815 roku, przyjmując dla Krakowa z najbliższymi okolicami status Wolnego Miasta pod kontrolą Prus, Rosji i Austrii.
Kres jego istnienia spowodowała zbrojna interwencja tych mocarstw w 1846 roku, która nastąpiła w związku z Powstaniem Krakowskim, wyprzedzającym Wiosnę Ludów.
Ostatecznie terytorium Wolnego Miasta Krakowa - po zamieszkach roku 1848 i zabiegach dyplomatycznych - również przypadło Austrii, niepodzielnie tu władającej od chwili opuszczenia miasta przez ostatnie formacje wojskowe obcych państw w 1849 roku.
Galicja stanowiła nadgraniczną prowincję monarchii, dlatego przypadła jej ważna rola w planach strategicznych Austrii, tak ofensywnych, jak defensywnych.
Jeszcze w końcu XVIII wieku w związku z ówczesną bawarską wojną sukcesyjną wojska austriackie realizowały tu polowe twierdze - obozy warowne, np. Wieliczka pod Krakowem i Nowy Sącz 1).
W latach 20 - tych XIX wieku sformułowany został plan arcyksięcia Maksymiliana, zakładający zamknięcie fortyfikacjami północnych wylotów dolin karpackich, dogodnych dla ruchu wrogich wojsk przez Karpaty do wnętrza państwa (Myślenice, Andrychów i inne) 2).
Zamiar ten nie został zrealizowany.
Dopiero zajęcie Krakowa jako węzła kluczowych komunikacji na osiach północ - południe i wschód - zachód, z ważną przeprawą przez Wisłę, stworzyło możliwość budowy tutaj twierdzy o strategicznym znaczeniu.
I tak w ciągu z górą półwiecza, w rytmie przemian taktyki i techniki wojskowej, wysiłkiem wielu nacji obywateli monarchii Habsburgów - powstał w Krakowie zespół największej twierdzy tego czasu na ziemiach polskich, jednej z większych w Europie, o skali nieporównywalnej z żadnym z wcześniej realizowanych tu założeń...
Więcej: http://www.fortyck.pl/faq_tk.htm
Wkrótce ciąg dalszy historii Twierdzy Kraków.
